Orta Asya'dan Balkanlardaki uluslara kadar çok geniş bir bölgede yerel renk ve inançlarla kutlanan Nevruz, her ulusun kendi kültür değerleriyle özdeşleştirip sembolleştirdiği, özü itibariyle baharın gelişinin kutlandığı coşkuyla karşılandığı bir gündür.

Yaşadığı geniş coğrafyada doğa ve çevrenin uyanışının kutlandığı Nevruz Bayramı'nın Anadolu'da ve Türk kültürünün yayıldığı bölgelerde de son derece köklü ve zengin bir geçmişi vardır.

Nev (yeni) ve ruz (gün) kelimelerinin birleşmesinden meydana gelen ve YENİGÜN anlamını taşıyan Nevruz, kuzey yarımkürede başta Türkler olmak üzere bir çok halk ve topluluk tarafından yılbaşı olarak kutlanır.

Gece ile gündüzün eşitlendiği 21 Mart'ta güneş göçmen kuşlar gibi kuzey yarımküreye yönelir. 21 Mart ile birlikte havalar ısınmaya, karlar erimeye, ağaçlar çiçeklenmeye, toprak yeşermeye, göçmen kuşlar yuvalarına dönmeye başlar.

Bu nedenle 21 Mart bütün varlıklar için uyanış, diriliş ve yaradılış günü olarak kabul edilerek, Nevruz/YENİGÜN bayramı adıyla kutlanır.

Orta Asya'da yaşayan Türkler, Anadolu Türkleri ve İranlıların yılbaşı olarak kabul ettikleri güne Nevruz adı verilir ki, yeni gün anlamına gelir. Gece ve gündüzün eşit olduğu Miladi 22 Mart, Rumi 9 Mart gününe rastlamaktadır.

Nevruz-i Sultani, Sultan Nevruz, Sultan Navrız, Navrız, Mart Dokuzu gibi adlarla da anılmaktadır.

Oniki Hayvanlı Türk Takviminde görüldüğü üzere Türklerde de çok eskiden beri bilinmekte ve törenlerle kutlanmaktadır. Türklerde Nevruz hakkında başlıca rivayet, bugünün bir kurtuluş günü olarak kabul edilmesidir. Yani Ergenekon'dan çıkıştır. İşte bu nedenle bugün Türklerde Nevruz, yeni yılın başlangıcı olarak kabul edilmiş ve günümüze kadar bayramlarda kutlanagelmiştir. Orta Asya'daki Türk topluluklarından Azeri, Kazak, Kırgız, Türkmen, Özbek, Tatar, Uygur Türkleri, Anadolu Türkleri ve Balkan Türkleri Nevruz geleneğini canlı olarak günümüze kadar yaşatmışlardır.

Nevruz Ne Zaman Kutlanır ?

Nevruz, baharın gelişini kutlamak için 21 Mart tarihinde kutlanır. Ancak, bazı ülkelerde ve kültürlerde bu tarih farklılık gösterebilir. Örneğin, İran'da Nevruz "Bahar Equinox" tarihine göre hesaplandığı için her yıl 20 veya 21 Mart tarihlerinde kutlanırken, Türkiye'de ise takvimdeki 21 Mart tarihi kabul edilir. Ayrıca, bazı kültürlerde Nevruz'un kutlanma süresi birkaç gün sürebilir.
Nevruz Bayramı Nasıl Kutlanır ?
Nevruz bayramı, pek çok ülkede ve kültürde farklı şekillerde kutlanabilir. Ancak, genel olarak Nevruz kutlamaları, baharın gelişini ve yenilenmeyi simgeleyen geleneksel ritüeller ve törenlerle doludur. İşte Nevruz bayramının kutlanma şekillerinden bazıları:
Nevruz ateşi yakma: Nevruz'un simgesi olarak ateş, pek çok kültürde önemli bir yere sahiptir. Nevruz kutlamalarında, genellikle büyük bir ateş yakılır ve insanlar bu ateşin etrafında toplanarak halay çekerler.
Bayram yemeği hazırlama: Nevruz kutlamaları, bayram yemeği hazırlamak ve ailelerle birlikte yemek yemek gibi geleneksel ritüelleri içerir. Bu yemekler, genellikle bölgesel lezzetlerden oluşur.
Bahar temizliği: Nevruz, yenilenme ve temizlenme anlamına gelir. Bu nedenle, birçok kişi Nevruz öncesinde evlerini ve bahçelerini temizler ve yeniler.
Şenlikler ve etkinlikler: Nevruz kutlamaları, genellikle çeşitli şenlikler ve etkinliklerle renklendirilir. Bu etkinlikler arasında, halk oyunları, konserler, spor etkinlikleri, sergiler ve panayırlar yer alabilir.
Nevruz ağacı dikme: Bazı kültürlerde, Nevruz kutlamaları sırasında bir ağaç dikmek geleneksel bir ritüeldir. Bu ağaç, baharın simgesi olarak kabul edilir ve yenilenmeyi simgeler.
Nevruz kutlamaları, her yıl farklı şekillerde gerçekleştirilebilir ve her kültürde kendi özelliklerini taşır. Ancak, bu kutlamaların temelinde hep baharın gelişi, yenilenme ve umut anlamları yatar.

Nevruz Bayramı Hangi Ülkelerde Kutlanır ?

Nevruz bayramı, kökeni Orta Asya ve İran'a dayanan bir bayramdır ve birçok ülkede kutlanır. İşte Nevruz bayramının kutlandığı bazı ülkeler:
Türkiye: Türkiye'de Nevruz, resmi tatil olarak kabul edilir ve halk tarafından büyük bir coşkuyla kutlanır. Başta Güneydoğu Anadolu bölgesi olmak üzere, Türkiye'nin birçok yerinde Nevruz etkinlikleri düzenlenir.
İran: İran'da Nevruz, yılın en önemli bayramlarından biridir ve resmi tatildir. 13 günlük bir kutlama süreci içerisinde çeşitli etkinlikler ve ritüeller yapılır.
Azerbaycan: Azerbaycan'da Nevruz, "Novruz Bayramı" adıyla kutlanır ve resmi tatildir. Nevruz kutlamaları, Azerbaycan halkının kültürel geleneklerini yansıtan birçok etkinlik ve ritüelle doludur.
Özbekistan: Özbekistan'da Nevruz, "Navruz" adıyla kutlanır ve resmi tatildir. Özbekistan halkı, Nevruz kutlamalarında geleneksel yemekler hazırlar ve çeşitli etkinlikler düzenler.
Tacikistan: Tacikistan'da Nevruz, "Navruz" adıyla kutlanır ve resmi tatildir. Nevruz kutlamaları, Tacikistan halkının geleneksel ritüelleri ve yemekleriyle renklendirilir.
Kazakistan: Kazakistan'da Nevruz, "Nauryz" adıyla kutlanır ve resmi tatildir. Kazakistan halkı, Nauryz kutlamaları sırasında geleneksel yemekler hazırlar ve çeşitli etkinlikler düzenler.
Kırgızistan: Kırgızistan'da Nevruz, "Nooruz" adıyla kutlanır ve resmi tatildir. Kırgızistan halkı, Nooruz kutlamalarında geleneksel yemekler hazırlar ve çeşitli etkinlikler düzenler.
Nevruz, bu ülkelerin yanı sıra Afganistan, Pakistan, Türkmenistan, Irak, Suriye, Ermenistan ve Hindistan gibi pek çok ülkede de kutlanmaktadır.