Kahramanmaraş'ta gerçekleşen 2 büyük depremde ülke olarak büyük acılar ve üzüntüler yaşadık. Depremin fizyolojik etkilerinin yanında psikolojik olarak da orada olmasan bile bizi etkileyebileceğini söyleyen uzmanlar ikincil travmanın nasıl gerçekleştiğini anlattı. Konu hakkında bilgi veren Psikiyatri Uzmanı Prof. Dr. Hamdi Tutkun, “Sağlık çalışanları, itfaiyeci ve arama kurtarma ekip üyeleri ile benzeri yardım çalışanlarında gözlenen ruhsal ve fizyolojik etkilenme ve zorlanmaları açıklayan psikiyatrik tablo, ikincil travmatik strestir. Bu yaşantı, başka birinin başına gelen travmatik olayla ilgili bilgi edinme sonucunda ortaya çıkan duygu ve davranışları içermektedir. Acı çeken bir insana yardım etmekten veya yardım etmeyi istemekten kaynaklanabilir. Bu kişiye karşı derin sempati, şefkat ve hüzün duygularının gelişimiyle kendini gösterebilir” dedi.
Psikiyatri Uzmanı Prof. Dr. Hamdi Tutkun, deprem sonrası görülen stres bozuklukları ve ikincil travma konusunda açıklamalarda bulundu.

ÇOĞU İNSAN KENDİNİ ÇARESİZ HİSSETTİ

Deprem sonrası ruhsal sağlığımızı nasıl koruyabileceğimize ve travma sonrası stres bozukluğu yakınmalarını nasıl yönetebileceğimize dikkat çeken Prof. Dr. Hamdi Tutkun, "Depremin olumsuz etkilerini ülkece az ya da çok yoğun şekilde neredeyse tüm bireyler olarak yaşadık. Şimdi bir yandan yaşam normale dönmeye başlarken ruhsal açıdan bunlardan az ya da çok etkilenmemiz doğaldır. Bunları yalnızca sınırlı sayıda kişi değil, deprem bölgesindeki herkes yaşadı. Herkes korktu. Yaşanılan sıradan bir korkudan çok bir dehşet duygusuydu. Çoğu insan kendini çaresiz hissetti" diye konuştu.

YİTİRİLEN YAKINLAR GERİ GELECEKMİŞ GİBİ HİSSEDİLEBİLİR

Prof. Dr. Tutkun, yakınlarımızı yitirdiğimizi gördüğümüzde ya da öğrendiğimizde ani ve şiddetli tepkiler ya da hiç tepki göstermeden donakalma, ağlayamama, üzüntüyü ifade edememe, yakınların öldüğünü kabul edememe, inkâr etme, her an dönecekmiş gibi hissetme, öfke, isyan ve başkalarını suçlama gibi davranışların görülebileceğini ifade etti.
BU BELİRTİLERE DİKKAT EDİLMELİ
Depremin üstünden iki haftadan fazla zaman geçmesine rağmen bazı yakınmaların görülebileceğini dile getiren Prof. Dr. Tutkun, bu belirtileri şu şekilde paylaştı:
•    "Aşırı korku, çaresizlik ve dehşete düşme hisleri: Şok, duygularınızı hissedememe, tepkisizlik, ağlayamama yaşanabilir.
•    Deprem olayını sürekli tekrar yaşıyor gibi hissetme: Deprem anlarını tekrar tekrar hatırlayabilir, yaşananlarla ilgili rüyalar ya da gündüz düşleri görebilir, olay sanki yeniden oluyormuş gibi hissedebilirsiniz.
•    Deprem olayını hatırlatan yerlerden ya da durumlardan kaçınmak: Olayın tamamını ya da bazı kısımlarını hatırlayamayabilir, depremin olduğu eve giremez, insanlardan uzaklaşır, olayla ilgili konuşmayı istemeyebilirsiniz.
•    Aşırı gerginlik belirtileri: Uykusuzluk, sinirlilik, çabuk öfkelenme, aşırı irkilme, çarpıntı, titreme, nefes almakta zorluk yaşayabilirsiniz. Geleceğinizin kalmadığı duygusuna kapılabilirsiniz."

HEKİM DESTEĞİ ŞART OLABİLİR

Deprem yaşamış kişilerde ilk haftalarda tüm bu belirtilerin görülmesinin doğal olduğunu ifade eden Prof. Dr. Tutkun, ancak bu yakınmalar bir iki hafta içinde azalmıyorsa, yaşamınızı güçleştiriyorsa, baş etmede zorlanıyorsanız, bölgedeki size yardımcı olmaya hazır ruh sağlığı konusunda uzman hekimlere ya da bu tarz sağlık merkezlerine başvurabileceğine dikkat çekti.

Kaynak:  sabah.com.tr/roza